TOPAÇ ÇIKARMA
Oyun Kökeni: Topaç Çıkarma, Türkiye (Aydın) kökenli bir oyundur.
Oyunun Bilinen Diğer İsimleri:
Değirme: Türkiye
Firle: Türkiye (Antalya / Manavgat)
Kantır (Fır Fır): Türkiye (Kırşehir)
Katır: Türkiye
Kiriştek: Türkiye
Topaç (Tokat): Türkiye (Tokat)
Topaç Çevirme (Bilecik): Türkiye (Bilecik / Pazaryeri)
Topaç Çevirme (Gaziantep): Türkiye (Gaziantep)
Topaç Çevirme (Yozgat): Türkiye (Yozgat / Saraykent)
Oyunun Oynadığı Yer: Açık Alan
Oyun Türü: Sokak Oyunu (Buzun üstü)
Katılımcı Sayısı: Grup Oyunu (En az 4 kişi ile oynanır)
Amaç: Topacı en uzun süre döndürme becerisi esasına dayanır.
Terimler:
Oyun Malzemeleri (Gereç, materyal): Her oyuncu için birer adet Meşe ağacından yapılmış Topaç ve İp
Kurallar: Bu oyun erkekler (8 yaş ve üzeri) tarafından oynanmaktadır.
Oyuna İlişkin Genel Kurallar:
Oyunun Oynanışı
֍ Meşe ağacından topaç meydana getirildikten sonra, üst tepe noktasından aşağı doğru genişleyecek şekilde renkli kalem ucuyla daireler çizilir. Böylelikle oyuncak süslenmiş olur.
֍ Topaç çıkarma oyunu, topacı en uzun süre döndürme becerisi esasına dayanır.
֍ Kış mevsiminde erkek çocukların buz üzerine 2 metrelik bir daire çizerek başlattıkları bu oyun için öncelikle topaca ip dolandırılıp, ipin sonundaki halka, parmağa geçirilir.
֍ Ardından topaç, “düz” veya “tepeden çakma” diye adlandırılan iki şekilde buzun üzerine fırlatılır.
֍ İp topaca sarıldıktan sonra elin, hızla ileriye doğru itilip geri çekilmesiyle kazandırılan ivme sonucunda topaç, mümkün olduğunca uzun süre çevrilmeye çalışılır.
֍ Oyunda dikkat edilmesi gereken nokta, dışarıdan fırlatılan topaçla içerdeki topaçları vurmak ve daire dışına çıkarmaktır.
֍ Bunu başaran kişi, çıkardığı topacı kendine alır.
֍ Bunun yanı sıra oyuncu, içerde bulunan topacı dışarıya çıkarırken, kendi topacını da dairenin dışına çıkarmalıdır.
֍ Eğer bunu başaramazsa, vurarak dışarı çıkardığı topaç, dairenin içine geri konur.
֍ Oyunun işte bu özelliğinden ötürü, topacı en uzun süre buzun üstünde tutabilmek, başarılı olmak adına gerçekleştirilmesi gereken en önemli kuraldır.
