SEKSEK
(AZERBAYCAN)
Oyun Kökeni: Seksek, Azerbaycan kökenli bir oyundur.
Oyunun Bilinen Diğer İsimleri:
Çizgi: Türkiye (Sakarya / Kaynarca)
Ekaria Dukaria: Hindistan
Hinkelbaan: Hollanda
Kayrak: Türkiye (Burdur / Mamak köyü)
Marelles: Fransa
Rayuela: Arjantin
Pico: Vietnam
Sek Sek (Balıkesir): Türkiye (Balıkesir)
Sek Sek (Burdur): Türkiye (Burdur / Mamak köyü)
Templehupfen: Almanya
Oyunun Oynadığı Yer: Açık Alan
Oyun Türü: Sokak Oyunu (Düz ve geniş bir alan)
Katılımcı Sayısı: Grup Oyunu (En az 2 kişi ile oynanır)
Amaç: 10’a ilk ulaşan oyuncu olmak.
Terimler:
Oyun Malzemeleri (Gereç, materyal): Bir adet tebeşir ve bir adet taş (yaklaşık 5 cm genişliğinde)
Kurallar: Bu oyun kızlar ve erkekler (8 yaş ve üzeri) tarafından oynanmaktadır.
Oyuna İlişkin Genel Kurallar:
– Geleneksel bir oyundur. Bir tebeşir ve küçük bir nesne gereklidir.
– Bir seksek çizgileri (diyagramı) çizilir.
– Açık havada oynarken asfalt ve kaldırım için tebeşir en iyisidir.
Oyunun Oynanışı
֍ Oyunu oynayacak oyuncular tarafından yere tebeşir ile seksek çizgileri (diyagramı) çizilir.
֍ Seksek çizgileri üst kısımda verilen fotoğraftaki gibi 1’den 10’a kadar rakamların yazıldığı kutucuklar şeklindedir.
֍ Daha sonra oyuncular arasında sayışma yöntemi ile oyuna başlayacak oyuncu seçilir.
Yerel Dilde Söylenen Sayışmaca Tekerlemesi:
Motal, motal,
Tərsə motal,
Qıl atar,
Qaymaq qatar.
Ağ quşum.
Ağarçınım,
Göy quşum,
Göyərçinim.
Qarğa qara,
Durna cala,
Çiləmə çilik,
Bircə əmlik.
Çəmbər çarıq,
Əmrəqulu,
Vur nağara,
Çıx qırağa.
֍ Oyuna başlayacak oyuncu bir numaralı kutucuğun dışında durarak elindeki taşı ilk kutuya (1 rakamının yazılı olduğu karenin içine) atar.
֍ İlk atışta veya oyunun herhangi bir aşamasında taş herhangi bir çizginin üstüne ya da karenin dışına düşerse oyuncu sıranı kaybeder.
֍ Oyun sırası rakip oyuncuya geçer ve elinde bulunan taşı diğer oyuncuya verip oyun sırasının kendisine gelene kadar bekler.
֍ Oyun sırası hangi oyuncuda ise oyunu oynarken oyunun tekerlemesini söylenmesi gerekmektedir. Tekerlemeyi söylemeyen, sözlerini karıştıran oyuncu oyun sırasını rakip oyuncuya devretmek zorundadır.
Yerel Dilde Oyun Esnasında Söylenen Tekerleme:
Gəlin dostlar toplaşaq,
Bu oyunu oynayaq,
Görək kimin ayağı,
Üstələyəcək hamını.
Oyun Esnasında Söylenen Tekerlemenin Türkçesi:
Hadi arkadaşlar toplanalım,
Bu oyunu oynayalım,
Kimin ayağı görelim,
Hepsinin hakkından gelecek.
֍ Oyuncu elindeki taşı çizilmiş olan çizgilere değdirmeden ve oyun sırası gelen kutucuğun içine atmayı başaran oyuncu taşın olduğu kutucuğa geldiği zaman o kutucuğun üstünden atlayarak diğer kutucuklar da tek ayağı üzerinde zıplayarak ilerlemek zorundadır.
֍ Oyuncular ikili olan sayılarda (2 – 3, 5 – 6 ve 8 – 9), iki ayakla zıplayarak ilerlemek zorundadır.
֍ Tek karelerde tek ayak zıplayarak ikili olan sayılarda iki ayakları ile basarak ilerlerler.
֍ Bir numaralı kutucuğa taşını atıp taşın atıldığı kutucuk haricinde tüm kutucukları geçerek 10 numaralı kutucuğa ulaşır.
֍ 10 numaralı kutucuğa ulaştıktan sonra burada yine tek ayak üzerinde havaya zıplayarak 180 derece (geriye doğru) döner ve aynı işlemi tekrarlayarak zıplaya zıplaya ve ikili olan sayılarda iki ayağını basarak 1 numaralı kutucuğa ulaşır.
֍ 1 numaralı kutucuk üzerinde tek ayak üzerinde durur ve eğilerek taşını almak zorundadır.
֍ Oyuncu taşını aldıktan sonra taşın olduğu kutucuğa basmadan yine tek ayak üzerinde dışarı zıplar.
֍ Oyunun ilk basamağını tamamlayan oyuncu bu sefer taşını 2 numaralı kutucuğa atar.
֍ Oyunun başında olduğu gibi oyunun herhangi bir aşamasında taş herhangi bir çizginin üstüne ya da karenin dışına düşerse oyuncu sıranı kaybeder.
֍ Oyuncu 2 numaralı kutucuk içine taşını atmayı başarabilirse oyunun ilk basamağında işlemleri tamamlayarak geri gelip yine taşını alıp dışarı çıkar.
֍ Oyuncu yorulduğu zaman oyun içerisinde (dinlenme sırasında tek ayağı üzerindeyse dinlenmeyi de tek ayak üzerinde yapmak zorundadır) ve başlama yerine geldiği zaman (taşını alıp dışarı çıktığı zaman) dinlenebilir.
֍ Oyuncunun bu dinlenme süresi 15 saniyeyi geçemez ve her oyun basamağında en fazla bir dinlenme hakkı vardır.
֍ Oyuncuların ikili olan sayılarda (2 – 3, 5 – 6 ve 8 – 9) iki ayakla zıplayarak ilerlemek zorundadır kuralı taş eğer bu ikili sayılardan birindeyse (2, 3, 5, 6, 8 ve 9 numaralı kutucuklardan) buradan geçerken oyuncu sanki tekli sayılı kutucuklardan geçiyormuş gibi zıplayarak ilerler. Taşın olduğu kutucuğa kesinlikle ayağı ile basamaz.
֍ 10’a ilk ulaşan kazanır.
֍ Sıra ile rakamların (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10) yazılı olduğu kutuları tamamlayan oyuncu oyunun kazananı olur.
֍ Oyun aynı şekilde devam edip gider.
